61
Ciekawostki matematyczne
- Kiedy ludzie zaczęli liczyć?
Na to pytanie trudno odpowiedzieć.Już przed 6000lat egipscy kapłani układali kalendarze oparte o wschodySyriusza i ruchy Słońca.Więc umieli już liczyć.
Przejdźmy jeszcze paę lat wstecz...Oto rybacy znad Nilu wiążą swoje sieci układając oczka w równoliczne rzędy.Więc i oni umieli liczyć.Cofnijmy się jeszcze głębiej w dzieje ludzkości...Można twierdzić , że przed 10000 lat już odbywał się "handel" wymienny sztuka za sztukę albo głowa za głowę.
Rosyjski podróżnik Mikłucho-Makłaj, który wielw lat spędził wśród mieszkańców Nowe Gwinei opisuje jak liczą Papuasi.Aby powiedzieć 1, Papuasi zginają palec i mówią be; liczba 2 -be-be, 3 -be-be-be, 4 -be-be-be-be. 5 oznaczają słowem "ręka"(ibon), 6-"ręka jeden"(ibon-be), 10-"dwie ręce"(ibon ali), 11-"dwie ręce jeden"(ibon-ali-be),12-ibon-ali-be-be itd. aż do liczby"jedna noga"(sam-ba-be),czyli 15, i dalej "dwie nogi"(samba-ali)=20.
Czy Potrafisz zapisać rok swoich urodzin sposobem Papuasów?Liczby rzymskieSystem rzymski zapisywania liczb wykorzystuje cyfry pochodzenia etruskiego, które Rzymianie przejęli i zmodyfikowali ok. 500 p.n.e. Nadaje się on, co prawda, do wygodnego zapisywania liczb, jest jednak niewygodny w prowadzeniu nawet prostych działań arytmetycznych, oraz nie pozwala na zapis ułamków. Te niewygody nie występują w systemie pozycyjnym, który występuje między innymi w systemie arabskim.
Rzymianie do zapisywania liczb poza siedmioma, które przetrwały do dziś, używali dodatkowych znaków
ↁ oznaczający 5000, oraz ↂ oznaczający 10000. Dodatkowo stosowano notację pozwalającą zapisywać większe liczby. Wpisanie liczby pomiędzy dwa znaki | oznaczało liczbę stukrotnie większą, a umieszczenie poziomej kreski nad liczbą oznaczało mnożenie przez 1000. John Wallis w 1655 roku zaproponował użycie symbolu ↀ, oznaczającego 10000, do oznaczania nieskończoności; później dla wygody ten symbol został trochę zniekształcony do znaku ∞, i od tej pory jest on stosowany w tym właśnie znaczeniu. Odejmowanie przy zapisywaniu cyframi rzymskimi jak przy zapisie IV czy IX albo XC nie było popularne w zapisie stosowanym przez Rzymian, a upowszechniło się dopiero w średniowieczu. System rzymski stosowany był w łacińskiej części Europy do końca średniowiecza.
Do dziś jest jednak używany zwyczajowo do zapisywania liczb w pewnych szczególnych przypadkach. Na przykład w Polsce zapisuje się cyframi rzymskimi: numery liceów (szkół podstawowych i gimnazjów nie), wieki, tomy dzieł. Zwyczajowo zapisuje się czasami również: miesiące, rok powstania budowli (na ich frontonach) oraz numeruje rozmaite grupy klasyfikacyjne (szczególnie na ich wyższych poziomach).